آنتی دوت کاربامازپین

اقدامات درمانی در برخورد با مسمومیت ها

مسمومیت(intoxication) :مجموعه‌ای از اختلالات بدن است که در اثر جذب ماده‌ای بیگانه که به آن سمگفته می‌شود بروز می‌کند. جذب ماده سمی می‌تواند از راه‌های زیر صورت بگیرد:

• استنشاق نوعی گاز، بخار، دود یا گرد و غبار
• دستگاه گوارشی(خوردن یا آشامیدن)
• تماس پوستی(از طریق انتشار از اپی‌درم و یا عبور از زخم یا سوختگی)
• تزریق در خون

مسمویت‌های غذاییاغلب در اثر تکثیر میکروب‌هایا زهرآزاد شده از آنها (همچون بوتولیسم) یا جذب مواد غیرخوراکی (همچون برخی از قارچ‌ها) ظاهر می‌شوند.

علت مسمومیت‌های دارویینیز مصرف داروی نامناسب و یا جذب بیش از حد آن است.

اعتیادنیز نوعی مسمومیت اختیاری به الکل، تریاک، کوکائین، هروئین، مرفین و غیره است، و موجب وابستگی به آن ماده می‌شود.

انواع مسمومیت:

1-     سوء مصرف مواد ( الکل، نارکوتیک ها، آرام بخش ها، تحریک کننده ها، داروهای توهم زا )

2-     Over dose: خودکشی/ parasuicide

3-     تصادفی (بسته بندی فاقد برچسب ماده، گروه کودکان)

4-     شغلی

سوالاتی که باید پرسیده شود: چه کسی/ چی خورده/ چقدر/ چه موقع/ چرا/ سابقه دارویی و روانی/ چه اقداماتی انجام شده (آب و شیر و ... ) علائم اکنون چیست؟

برنامه کلی در برخورد با مسمومیت ها : کاهش جذب  ، افزایش حذف ، خنثی سازی سم

در برخورد با فرد مسموم چند اصل را باید مد نظر قرار داد:

اقدامات اورژانسی:

ابتدا باید از فرد مسموم یک ارزیابی اولیه و سریع به عمل آید و چنانچه وضعیت فرد بحرانی باشد و نیاز به اقدامات احیا داشته باشد، ابتدا فرد را به وضعیت Stableدرآورده و سپس سراغ اقدامات اختصاصی می رویم.

1-     جلوگیری از جذب بیشتر ماده سمی یا دارو

2-     افزایش دفع سموم و داروهای جذب شده

3-     درمان های اختصاصی و استفاده از آنتی دوت ها

4-     پیشگیری از مسمومیت مجدد

جلوگیری از جذب بیشتر ماده سمی یا دارو

       الف- آلودگی زدایی از پوست و چشم یعنی پاک کردن پوست و چشم ها و شستشو با آب و صابون یا در آوردن لباسهای آغشته شده

 ب-  رقیق کردن با موادی مثل آب یا شیر و سایر نوشیدنی ها برای مواد سمی خورنده

 ج- القای استفراغ

 د- تجویز شارکول فعال

 ه- لاواژ معده

 و- شستشوی کامل روده (WBI)

الف- آلودگی زدایی از پوست و چشم:

-   یعنی پاک کردن پوست و چشم ها بوسیله شستشو با آب وسرم نرمال سالین و در مواردی آب و صابون

-   در آوردن لباس های آلوده

ب-رقیق کردن:

آب بهترین رقیق کننده است (به شرطی که ماده خورده شده در رنج سمی نباشد ولی خورنده باشد ):

* بزرگسالان 400-200 سی سی                                    

* اطفال و بچه ها 200-100 سی سی

-     مواد پاک کننده باید با آب رقیق شوند.

در چه مواردی از آب استفاده نمی شود؟

1-     وقتی ماده خورده شده جامد باشد( کپسول، قرص و ... ) چون آب آنها را رقیق و حل کرده و به جذب بیشتر آن کمک می کند.

2-     مسمومی که هوشیار نمی باشد.

موارد احتیاط:آب و یا مایع ( شیر ) در صورت استفاده بیشتر از معمول باعث متورم شدن دیوارهمعده و تخلیه بی موقع آن به دئودنوم می شود.

ج- القای استفراغ:

 به شرطی که ماده خورده شده در رنج سمی باشد ولی خورنده نباشد (بر عکس آب )

این عمل در موارد زیر کاربرد دارد:

ü      ماده با سمیت بالا خورده شده باشد.

ü      مقدار قابل توجهی از ماده هنوز در معده باشد

ü      زمانی که قرص یا کپسول حل نشده باشد (این موارد معمولا به علت بزرگی قرص یا کپسول توسط لاواژ از معده خارج نمی شوند)

ü      ماده مصرف شده به وسیله شارکول فعال جذب نشود (مثل فرم های با پوشش روده ای یا آهسته رهش)

از شربت اپیکا برای این مورد استفاده می شد که امروزه در بازار دارویی کمتر یافت می شود.

فرم دارویی آن شربت 30 میلی لیتری حاوی آلکالویید% 14/0 می باشد.

دوز رایج:                  

*بالغین 30 میلی لیتر از راه خوراکی                    

*کودکان 5-1 سال 15 میلی لیتر از راه خوراکی

در صورتی که در مدت 30 –20دقیقه استفراغ ایجاد نشد می توان دوز دارو را یک بار دیگر تکرار نمود.

از مایع اپیکا استفاده نشود چون 14 برابر قوی تر است.

در مسمومیت با اتانول استفاده از اپیکا بی ارزش است چون اتانول سریعا از مخاطات جذب می شود.

اگر توسط اپیکا استفراغ ایجاد نشود باید اقدام به لاواژ معده کرد چون ممکن است اپیکا پس از جذب از طریق خون اثرات کاردیوتوکسیک نشان دهد.

در چه مواردی نمی توان القای استفراغ را انجام داد؟

تشنج، فلج عصبی-عضلانی، کلاژس قلبی-عروقی، کاهش سریع سطح هوشیاری، بلعیده شدن مواد خورنده و نفت ، بیماری های قلبی عروقی، کودکان زیر 6 ماه و ترکیبات اسیدی/ قلیایی و هیدروکربن ها (ترکیبات آلی )

زمانی که هر ترکیبی خورده می شود برای القای استفراغ و یا شستشوی معده ( lavage) یک ساعت زمان داریم، مگر در مورد داروهایی مثل استامینوفن/ دارو با خاصیت آنتی کولینرژیک TCA)ها مخصوصا آمی تریپتیلین ها)/ آنتی emetic  ها/ فنوتیازین ها، چون این داروها حرکت روده را کاهش می دهند، 4-3 ساعت زمان داریم ( حتی تا 6 ساعت )

د- شارکول فعال ( AC): Gold  Standard

 single dose activated charcoal(SDAC):تجویز شارکول فعال به صورت تک دوز

(MDAC)Multiple dose activated charcoal :تجویز شارکول فعال به صورت چند دوز (دوز های متعدد)

·      SDACبرای همه ترکیبات کاربرد دارد و تنها زمانیMDAC  کاربرد دارد که دارو چرخه (روده ای - کبدی) Entrohepaticداشته باشد.

·      شارکول فعال در هر مورد مسمومیت به جز در موارد مصرف ترکیبات آلی/ فلزات سنگین/ آفت کش ها / اسیدها و بازها/ لیتیوم و آهن استفاده می شود.

بزرگسالان:

1-   دوز اول 100-50 گرم سوسپانسیون به صورت دهانی یا نازو گاستریک توصیه می شود که بیمار حداقل نیم ساعت راه برود.

2-   سپس 20-15 گرم هر 8-4 ساعت تا 24 ساعت

کودکان:

1-   دوز اول  gr/ kg1به صورت دهانی یا نازوگاستریک

2-    سپس   gr/ kg5/0هر 8-4 ساعت تا 24 ساعت

از عوارض آن یبوست است پس فرایند باز جذب دارو را داریم برای همین gr/ kg1سوربیتول اضافه می کنیم.

*زغال فعال کل دستگاه گوارش را سیاه می کند و جلوی آندوسکوپی و دیدن و معاینه موکوس زخمی را می گیرد، پس در مواردی که عکسبرداری از دستگاه گوارش لازم است ذغال فعال نمی دهیم.

ه- شستشوی معده (Gastric lavage):

اگر در بیست دقیقه اول بعد از استفاده از دارو باشد، به میزان 42%، و اگر تا 1 ساعت بعد از مصرف دارو باشد به میزان 16% جذب را کاهش می دهد.

این عمل بدین صورت انجام می شود که ابتدا محتویات معده ساکشن  شده و بعد از آن ml/ kg10-5 به بیمار آب می دهند تا محلول شفاف از لوله بیرون بیاید.

 بهتر است بیمار به پهلوی چپ خوابانده شود تا جذب خودبخودی کاهش یابد.

و- شستشوی کامل روده whole bowel irrigation)  WBI):

موارد استفاده رایج:

فلزات سنگین/ Body Packersها (کسانی که حجم بالایی از مواد را می بلعند و جابجا می کنند) / فرمولاسیون های آهسته رهش و پیوسته رهش/ باربیتورات ها ( مانند فنوباربیتالها ) چون در روده فرم بالک تشکیل می دهند / آهن/ لیتیوم

1-        بزرگسالان  L/h 2-5/1 PEGمی دهیم تا زمانی که خروجی شفاف شود.

2-        L/h1 از 6سال تا 12 سال

3-        کودکان 9ماه تا 6 سال L/h  5/. می دهیم تا زمانی که خروجی شفاف شود.

نکته :

در صورتی که بیمار اسهال داشته باشد ویا دچار انسداد روده باشد و یا صدای روده کوتاه باشد، این پروسه نباید انجام شود.

به طور کلی چنانچه مریض در معرض مسمومیت قرار گرفته ←اطلاع پیدا کنید از ماده که سمی هست یا نه و حالت خورندگی به پوست و آلودگی چشم ها را داده است یا نه؟

سپس سریع به ABCمریض توجه کنید و مطمئن شوید که دوزی که خورده شده برای مسمومیت کافی است/ چنانچه    ماده جان بیمار را به خطر نمی اندازد و  دوز خورده شده بالاست  فقط SDACتا  قبل از 60  دقیقه اول و  در نظر  گرفتن   risk  benefit این کار/ ولی چنانچه ماده در حد مسمومیت مخاطره آمیز است و زیر 60 دقیقه است که خورده شده gastric lavageو SDAC  و MDACرا انجام می دهید.

 اگر بیش تر از 60 دقیقه است SDAC  وMDACو  آنتی دوت دقیق و مخصوص دارو را می دهید. کمتر از 60 دقیقه و اگر آهن و زینک و قرص های ECو DRUG PACKERها بودند WBIرا انجام می دهید.

افزایش دفع سموم و داروهای جذب شده

1.      قلیایی کردن ادرار

اثربخشی این مورد در مسمومیت با سالیسیلات ها و فنوباربیتال ها پذیرفته شده است.

2.      حذف از خون

·         همودیالیز←باربیتورات ها/ سالیسیلات ها/ استامینوفن/ والپروات/ الکل ها/ گلایکل

·         هموپرفیوژن←تئوفیلین/ دیجیتالیس/ داروهای محلول در چربی

·         CVVH  continues  veno- venous  hemofiltration: آمرینون/ باریوم/ سفتریاکسون/ اتیلن گلایکول/ لیتیوم/ ایمی پنم/ متفورمین/ سالیسیلات ها/ توبرامایسین/ ونکومایسین

دیگر روش های افزایش دفع سم از بدن عبارتند از: هموفیلتراسیون، دیورز ساده و اسیدی، تعویض خون، دیالیز صفاقی، پلاسمافرزیس، بای پس قلبی عروقی و ...

3.      درمان های اختصاصی و استفاده از آنتی دوت ها

آنتی دوت های رایج:

·      آتروپینویالmg10و آمپولmg1 آنتی دوت مسمومیت با ترکیبات کولی نرژیک (بتانکول/ ارگانوفسفره ها و کاربامات ها/ آفت کش ها) می باشد.

 بزرگسال←mg2-1 هر 2 دقیقه                                       

کودک←mg05/0 هر 2 دقیقه

* برای آفت کش های ارگانوفسفره و کاربامات ها از ویال    mg10 استفاده می شود حتی تا 100 عدد، تا علائم آنتی کولینرژیک بارز شود. (خشکی ترشحات )

·      آمیل نیتریت فرم استنشاقی 3/0 میلی لیتری دارد و در مسمومیت با سیانید استفاده می شود. در بزرگسالان هر 1 دقیقه     3/0 میلی لیتر استنشاق شده تا زمانی که به نیتریت سدیم وریدی دسترسی فراهم شود.

این دارو در بیماران مبتلا به آنمی منع مصرف دارد چون باعث تبدیل هموگلوبین به مت هموگلوبین می شود.

افت فشار خون از عوارض جانبی آن می باشد.

·      سدیم تیوسولفات و سدیم نیتریتنیز در مسمومیت با سیانید استفاده می شوند.

شکل دارویی سدیم تیوسولفات 5/12 گرم در 50 میلی لیتر محلول ریخته شده و طی 10 دقیقه به صورت وریدی آهسته تزریق می شود.

سدیم نیتریت نیز در ویال های 10 میلی لیتری mg/ml30 وجود دارد و در بزرگسالان 300 میلی گرم در 10 میلی لیتر محلول ریخته شده و با سرعت ml/min5- 5/2 به صورت آهسته وریدی تزریق می شود. این دارو نیز در بیماران مبتلا به آنمی باید با احتیاط مصرف شود.

·        فلومازنیل:

این دارو در مسمومیت با بنزودیازپین ها استفاده می شود و به شکل ویال 5 میلی لیتری

·         Pralidoxime

شکل دارویی آن ویال های حاوی پودر 1 گرمی می باشد.

در صورتیکه فرد مسموم با ارگانوفسفره علائم نیکوتین نشان دهد( تاکی کاردی، لرزش، ضعف دیافراگم و تنفس ضعیف ) 2-1 گرم از پرالیدوکسیم را در ml100 نرمال سالین طی 15 تا 30 دقیقه انفوزیون می کنند ( در بچه ها mg/kg50-25 ) و در صورت نیاز می توان این دوز را یک ساعت بعد هم تکرار کرد.

·        پروتامین سولفات:

شکل دارویی آن  10 mg/mL (5 mL, 25 mL)می باشد.

این دارو به عنوان آنتی دوت هپارین مصرف می شود.

مقدار مصرف پروتامین نسبت به مدت زمان سپری شده:

پروتامین را می توان در دکستروز 5 درصد و یا سدیم کلراید 9/0 درصد رقیق نمود.

·      پیریدوکسین:

اشکال دارویی آن قرص 40 میلی گرمی و اشکال تزریقی 2 میلی لیتری mg/ml50 و 150 می باشد.

این دارو در مسمومیت با ایزونیازید و آکریلامید مصرف می شود. دوز معمول آن به مقدار مصرف ایزونیازید بستگی دارد ولی در صورت نامشخص بودن دوز ایزونیازید، 5 گرم ویتامین B6در عرض 60 –30 دقیقه تزریق شود.

·     دفروکسامین:

اشکال دارویی آن فرم تزریقی 500 میلی گرم و 2 گرمی است و در مسمومیت با آهن استفاده می شود.

دوز معمول آ در بزرگسالان و کودکان در ابتدا mg/kg/h15 انفوزیون می شود. در مسمومیت های شدیدتر mg/kg/h25- 20 و در مسمومیت شدید و تهدیدکننده حیات ناشی از آهن mg/kg/h40 تجویز می گردد. حداکثر دوز روزانه 6000 میلی گرم است.

·     NARCANنالوکسان ( mg/ml4/0 )

این دارو در مسمومیت با اپیوئید ها استفاده می شود

اگر بیماری با آپنه و دیسترس تنفسی آمد←5 تا آمپول در یک سرنگ هر یک دقیقه یکبار IVمی شود تا mg10 (بچه ها mg/kg1/0 )

الف- یا بیمار بهبود می یابد و علائم withdrawalو ترک و آژیته نشان می دهد.

ب- یا بیمار برنمی گردد که در این صورت  یا Body Pacherبوده ←رادیوگرافی می شود و یا شما اشتباه کرده اید و مسمومیت با اپیوئید نبوده است.

·     سدیم بیکربنات:

اشکال دارویی آن ویال 10 و 50 میلی لیتری % 5/7 و % 4/8 و همچنین به فرم بالک وجود دارد. در مسمومیت با TCAها، سالیسیلات ها، فنوباربیتال، کوکائین ، سیانید، اتیلن گلایکول، متانول و گاز کلر استفاده می شود. این دارو همچنین در رابدومیولیز نیز کاربرد دارد.

برای قلیایی کردن ادرار دوز اولیه mEq/kg1-2←IV shot  طی 2-1 دقیقه تزریق می شود و سپس 150-100 میلی اکی والان در 1 لیتر دکستروز 5 درصد انفوزیون مداوم می شود.می دهیم.

این دارو در بیماران با نارسایی قلبی  و کلیوی و ادم منع مصرف دارد.

-  بدلیل عدم دسترسی به  Fomepizoleدر ایران ، در مسمومیت با متانول از اتانول استفاده می شود.

اتانول خالص ml/kg1 (تا ml/kg50 ) در دکستروز 10% رقیق کرده و از راه دهانی به بیمار می دهیم و همزمان سطح خونی اتانول را هم سنجیم تا به mg/dl100 اتانول برسیم.

-   علائم شخصی که اتانول مصرف کرده حداکثر تا 6 ساعت علائم استفراغ و تهوع و فلاشینگ را نشان می دهد. چون اتانول سریع به استالدئید تبدیل می شود و علائم مربوط به این ماده است.

-   علائم شخصی که متانول مصرف کرده تاخیری است چون متانول باید به فرمالدئید و بعد آز آن به فرمیک اسید باید تبدیل شود و بیمار فلاشینگ و یا گرگرفتگی ندارد ولی بی حال است، مهم: دید محدود و برفکی دارد و می گوید 2-1 متر را بیشتر نمی بینم و برفکی است.

·     NAC ( Paravolex) ان استیل سیستئین:

اشکال دارویی آن : فرم تزریقی mg/ml200، قرص و قرص جوشان 200 میلی گرمی، قرص جوشان و ساشه ی 600 میلی گرمی می باشد.

در مسمومیت با استامینوفن:

1-   دوز اولیه در بزرگسالان و کودکان mg/kg140 از راه خوراکی و سپس 17 دوز خوراکی به میزان mg/kg70 هر 4 ساعت تجویز می شود. اگر پس از آن مجددا استفراغ اتفاق افتاد، مجددا همان دوز طی یک ساعت تکرار می شود.

از راه وریدی: mg/ kg150 در 200 سی سی دکستروز 5% ivطی 60 دقیقه انفوزیون شود.

2-   دوز نگهدارنده mg/ kg50 در نیم لیتر دکستروز 5% IVطی 4 ساعت و در ادامه mg/ kg100 در یک لیتر دکستروز 5% IVطی 16 ساعت.

·      دیمرکاپرول: این دارو در مسمومیت با جیوه، آرسنیک، طلا و سرب کاربرد دارد و به فرم تزریقی ویال های 3 میلی لیتری mg/ml100 در دسترس می باشد.

 نکته:  قابل توجه در مصرف این دارو این است که مصرف آن در مسمومیت با آهن، کادمیوم، سلنیوم و اورانیوم ممنوع می باشد.

دوز دیمرکاپرول در بزرگسالان در مسمومیت با آرسنیک یا طلا mg/kg/day12- 10 به صورت عضلانی هر 6 ساعت تا 2 روز ، و از روز سوم mg/kg/day6- 5 هر 12 ساعت و از روز چهارم mg/kg/day3- 5/2 به مدت 10 روز یا تا زمان بهبود تجویز می شود. در مورد صورت مسمومیت با جیوه ابتدا mg/kg5 به صورت عضلانی عمیق و پس از آن mg/kg/day  5/2 به صورت عضلانی عمیق یک یا دو بار در روز تا 10 روز تجویز می شود.

·         دی پنیسیلامین:

این دارو در مسمومیت با فلزات سنگین استفاده می شود و به صورت قرص و کپسول mg250 در دسترس می باشد.

دوز دارو در مسمومیت با آرسنیک mg/kg/day100 به صورت خوراکی و منقسم در 4 دوز (هر 6 ساعت) تا 5روز استفاده می شود.

در مسمومیت با سرب 5/1 –1 گرم در روز به صورت خوراکی یکجا یا منقسم در 2 یا 3 دوز به مدت 6-1 ماه استفاده می شود.

·         کلسیم دی سدیم ادتات (EDTA):

این دارو در مسمومیت شدید با سرب همراه با انسفالوپاتی و در مسمومیت با فلزات سنگین مثل کروم، منگنز، سرب، نیکل، روی، کبالت و کادمیوم استفاده می شود و به فرم تزریقی mg/ml50 در دسترس می باشد.

دوز معمول دارو در بزرگسالان و کودکان mg/m2/day1000 به صورت داخل وریدی طی 12- 8 ساعتبه مدت 5 روز تجویز می شود.

- در کودکان تزریق عضلانی ارجحیت دارد.

- در مسمومیت شدید با سرب ابتدا از دی مرکاپرول (BAL) استفاده می شود.

علائم رایج

1- برادی کاردی

موارد محتمل: (PACED)

Propanolol (β-blockers), Phenylpropanolamine (a-agonists)

Anticholinesterase drugs

Clonidine

Ethanol / alcohols

Digoxin

Opiates

2-     تاکی کاردی:

موارد محتمل (FAST)

Free base (cocaine/stimulants)

Anticholinergics, Antihistamines

Sympathomimetics

Theophylline (methylxanthines)

3-     افت فشار خون

موارد محتمل: (CRASH)

Clonidine

Reserpine (antihypertensives)

Antidepressants

Sedative hypnotics

Heroin (opiates)

4-    افزایش فشار خون

موارد محتمل: (CT SCAN)

Cocaine

Theophylline, Thyroid supplements

Sympathomimetics

Caffeine

Anticholinergics, Amphetamines, Antihistamines

Nicotine

5-    افزایش دمای بدن

موارد محتمل: (NASA)

Neuroleptic malignant syndrome

Antihistamines

Salicylates, Sympathomimetics, Serotonin syndrome

Anticholinergics, Antidepressants, Antihistamines

6-    کاهش دمای بدن

موارد محتمل: (COOLS)

Carbon monoxide

Opiates

Oral hypoglycemics/insulin

Liquor (EtOH)

Sedative hypnotics

7-    تغییرات مردمک چشم

 تنگ شدن مردمک (میوز)

موارد محتمل:

Cholinergics/Clonidine

Opiates/Organophosphates

Sedative hypnotics

گشاد شدن مردمک (میدریاز)

موارد محتمل:

Antihistamines

Antidepressants

Anticholinergics

Sympathomimetics

8-    بوی استشمام شده

Ø      بوی بادم تلخ:مسمومیت با سیانید

Ø      بوی میوه:مسمومیت با ایزوپروپانول و کتواسیدوز دیابتی (DKA)

Ø      تخم مرغ فاسد:مسمومیت با سولفور دی اکسید و هیدروژن سولفید

Ø      بوی سیر:مسمومیت با ارگانوفسفات ها، آرسنیک

انواع رایج مسمومیت ها:

مسمومیت ها معمولا از این سه دسته می باشد:

1-     Sedative/ hypnotic toxidrome

علائم: stupor( گیجی و بی حسی )/Coma( کما )/ confusion( پریشان )/ Slurred speech/ Apnea( آپنه )

داروهای ایجاد کننده:ضد تشنج ( کاربامازپین، اکسی کاربامازپین، کلوبازام، گاباپنتین، پرگابالین، فنی توئین، فنوباربیتال، لوتیراستام، پریمیدون، سدیم والپروات، اتوسوکسیماید، توپیرامات) داروهای ضد سایکوز بنزودیازپین ها( دیازپام، کلونازپام و ... )، اتانول، مخدرها.

درمان:نالوکسان، فلومازنیل ها برای بنزودیازپین ها، قلیایی کردن ادرار اگر مسمومیت با فنوباربیتال است.

2-    Narcotic)  Opiate toxidrome) :

علائم:Alterred Mental( تغییر وضعیت ذهنی )/ Slow Shullow breaghs( تنفس کم عمق و آهسته )/ Miosis/ Brady cardia/ Hypetension/ Hypothermia/ Decremeed bowel sounds(کاهش صدای روده)

داروهای ایجاد کننده:دکسترومتورفان/ مخدرها/ پنتازوسین/ پروپوکسی فن

درمان:نالوکسان

3-    Serotonergic toxi drome:

علائم:Irritability( تحریک پذیری )/ Hyperreflexia/ Flushing/Hypertermia/ Diarrhea/ Diaphoresis/ Fever/ Trismus( اسپاسم عضله فک) /Tremor/ Myoclonus/colonus( چشم ) ←حرکت رفت و برگشتی چشم مثل پاندول ساعت.

داروهای ایجاد کننده:SSRIs( فلوکستین، پاروکستین، سرترالین، ... ) مپریدین، ترازودون، کلومیپرامین.

درمان:از خانواده بنزودیازپین ها( دیازپام و ... ) و برای علائم قطع دارو سیپروهپتادین و کلروپرومازین.

درمان انواع هایپرترمی:

1-   سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS): علائم پارکینسون حاد و شدید/ فشارخون بالا/ هیپرترمی/ صداهای روده ای طبیعی یا کاهش یافته که شروع آنها بیش از 3-1 روز طول می کشد.

داروی ایجاد کننده: آنتی سایکوز بلاک کننده D2

درمان:دیفن هیدرامین تزریقی/ خنک کردن بدن/ القای خواب با بنزودیازپین ها

2-   هیپرترمی بدخیم: علائم هایپرترمی/ سفتی عضلانی/ فشارخون بالا/ تاکی کاردی/ شروع علائم چند دقیقه طول می کشد.

داروهای ایجاد کننده: داروهای بیهوشی استنشاقی/ سوکسینیل کولین

درمان:دانترولن و خنک کردن.

اورژانس مسمومیت ها:

Coma cocktail: در مریض های بیهوش از اورژانس دارویی استفاده می شود به شرح زیر:

-         دکستروز: یکی از علائم کاهش هوشیاری هایپوگلایسمی می باشد.

دوز تجویزی: بزرگسالان ←دکستروز 50% IV  50 سی سی               

کودکان ←دکستروز 25% IVcc/kg4-2

-         تیامین vit B 1: در افرادی که اتانول مصرف کرده اند، تغذیه ناکافی، فقرفولات، و یا بیماریهای کبدی داشته باشند.

دوز تجویزی: mg100 IV

-         نالوکسان: mg2-4/0 ( max 10 mg) IV، IM، SC، حتی Intralingual

عوارض: تشنج، آریتمی، ایست قلبی

-         اکسیژن:

دوز تجویزی: O2100% ←ولی حتما فشار Co2چک شود تا به p CO2نرمال برسد.

در بعضی از رفرانس ها فلومازنیل هم وجود دارد ولی چون باعث به وجود آمدن علائم قطع دارو و حتی مرگ در افرادی که به مدت طولانی بنزودیازپین استفاده کرده اند می شود از این رژیم حذف شد.

انواع دیگر مسمومیت ها ...

Cholinergic  toxidrom:

علایم: (SLUDGE): salivation( افزایش بزاق )/ lacrimation( اشک )/ urination( افزایش ادرار)/ Diarrhea( اسهال)/ GI cramps( کرمپ دستگاه گوارش )/ Emesis( تهوع و استفراغ )/ wheezing( خس خس کردن)/ Diaphoresis( تعریق)/ Bronchorrhea( ↑موکوس برونش) / Brady cardia/ Miosis( انقباض مردمک چشم ).

داروها و سم های ایجاد کننده:کاربامات ها، ارگانوفسفره ها، فیزوستیگمین ها، پیلوکارپین، بتانیکول، و داروهایی که خاصیت کولی نرژیک دارند مانند داروهای آلزایمر: دنپزیل، ریواستیگمین، ممانتین ، گالانتالین.

درمان:آتروپین، و پرالیدوکسیم (مخصوص ارگانوفسفره ها) می باشد.

Anticholinergic toxidrome:

کلا علائم: داغ، قرمز، خشک، دیوانه، کور

علائم:Mydriasis( گشاد شدن مردمک چشم )/ Blurred vision( تاری دید )/ Fever( تب )/ Dry skin/ Flushing/ Ileus( انسداد روده )/ Psychosis/ Urinary retention( احتباس ادراری )/ Tachycardia/ Hypertention/ Coma/ Seizures/ Myoclonus( اسپاسم عضلانی در حالت شدید ).

داروهای ایجاد کننده:آنتی هیستامین ها، آتروپین ها، باکلوفن، بنزتروپین، TCA( آمی تریپتیلین، نورترپتیلین، ایمی پرامین، دزی پرامین، تری میپرامین، داکسپین، کلومیپرامین، آموکساپین )، پروپنتلین، اسکوپولامین، فنوتیازین ها( فلوفنازین، تری فلوپرازین، پرفنازین، تیوتیکسن، پیموزاید، هالوپریدول، کلروپرومازین، تیوریدازین).

درمان:فیزوستیگمین در مواقعی که مسمومیت جان بیمار را به مخاطره انداخته است ( به جز مسمومیت با TCAها که استفاده نمی شود).

Hallucinogenic  Sympathomimetic toxidrome:

علائم:disorientation( سر در گم )/ hallucinogen( توهم )/ hyperactive bowel( روده تحریک پذیر )/ Panic(وحشت و هراس )/ Seizure( تشنج )/ Hypertention/ Tachycardia/ Tachypnea( تنفس سریع ).

داروهای ایجاد کننده:آمفتامین ها ( ریتالین )، کوکائین، سودوافدرین، فنسی کلیدین، افدرین.

درمان: BZDها :( میدازولام، دیازپام، کلونازپام، فلورازپام ، ... )

منبع: fdo.kaums.ac.ir