موارد مصرف :
- پیشگیری و درمان پوکی استخوان
- کاهش دردهای استخوانی
- تقویت استخوان سازی در سنین رشد
- مناسب برای مادران باردار و شیرده
- پیشگیری از پوکی استخوان در دوران یائسگی
- جلوگیری از رسوب کلسیم در رگ ها، کلیه ها، مفاصل، پوست، ریه، …
- ترمیم سریع تر شکستگی های استخوانی
- سلامت قلب و عروق
- پیشگیری از پوکی استخوان در مصرف کنندگان داروهای کورتونی
دستور مصرف : روزانه یک تا دو قرص همراه غذا و با یک لیوان آب میل شود.
شرایط نگهداری : زیر دمای ۲۵ درجه سانتی گراد و دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
عوارض جانبی : عارضه جانبی با مصرف این مکمل مشاهده نشده است.
تداخلات دارویی :
- در بیمارانی که داروی وارفارین مصرف می کنند، با مشورت پزشک و کنترل تست های انعقادی مصرف روزانه 50 میکروگرم ویتامین K بلامانع است.
- بهتر است بین مصرف این مکمل با داروهای دیگر 2 الی 4 ساعت فاصله باشد.
توضیحات :
استئوکینون در پیشگیری و درمان پوکی استخوان : استئوکینون مکمل کلسیم حاوی ویتامین های K₂ و D₃ می باشد که در سلامت استخوان و پیشگیری از بیماری های استخوانی مانند استئوپروز (پوکی استخوان) و شکستگی ها نقش به سزایی دارد. همانطور که می دانیم استئوپروز از جمله شایع ترین بیماری های استخوانی است که درآن تخریب بافت استخوانی و کاهش توده استخوانی ( تعداد و اندازهی تیغه های استخوانی بافت استخوانی کاهش می یابد) مشاهده می شود. این بیماری با افزایش سن مرتبط می باشد.خوشبختانه با انجام اقداماتی خاص می تـوان شانس بروز این بیماری را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش داد و از بروز شکستگی های استخوانی که در بسیاری از موارد سبب ناتوانی فرد می شود جلوگیری کرد. مکمل استئوکینون به سبب داشتن ویتامین K₂ در پیشگیری و درمان این بیماری ها مکانیسمی متفاوت داشته است.
ویتامین k₂ چیست؟ ویتامین k₂ از دسته ویتامین های محلول در چربی می باشد که عموماً به وسیله باکتری ها تولید می شود و در مواد غذایی کمتر یافت می گردد. مطالعات بالینی جدید، از فواید ویتامین K₂ برای سلامت استخوان حکایت دارند و تاثیر مصرف این ویتامین به مدت حداقل 6 ماه را در کاهش از دست رفتن توده استخوانی و افزایش غلظت مواد معدنی استخوان نشان داده اند.
نقش استئوکینون در سلامت استخوان ها: ویتامین K₂ موجود در این محصول بطور شگفت انگیزی سبب خروج کلسیم از خون و رگ ها، و ذخیره آن در بافت استخوانی می شود. مطالعات جدید نشان داده اند که مصرف مکمل کلسیم به تنهایی، و بدون حضور ویتامین K₂ سبب رسوب کلسیم در بافت های نرم و رگ ها می گردد. ویتامین K₂ با فعال کردن استئوکلسین (پروتئین استخوانی وابسته به ویتامین K₂) ماتریکس استخوانی را فراهم کرده، در نتیجه بستری مناسب برای نگهداری کلسیم ایجاد می کند(کلسیم بطور موثری به استخون باند می شود) و از این طریق کلسیم بطور موثری در بافت استخونی ذخیره می شود.ویتامین D₃ (فرم فعال ویتامینD ) موجود در این محصول جذب کلسیم و فسفر را افزایش می دهد و از سوی دیگر تولید استئوکلسین ( پروتئین تشکیل دهنده استخوان ) توسط استئوبلاست ها را افزایش میدهد.
ویتامین K₂ و سرنوشت کلسیم مصرفی در بدن : پوکی استخوان یا استئوپروز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می کند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی استخوان قرار می دهد. از دست دادن استخوان ها به طور خاموش و بی سر و صدا اتفاق می افتد و اغلب هیچ علامتی تا زمان رخ دادن شکستگی وجود ندارد. در زنان پوکی استخوان از 35 سالگی شروع شده و با افزایش سن و شروع منوپوز تشدید می شود. استخوان های ستون فقرات، ران و لگن از شایع ترین محل های شکستگی هستند. همانطور که می دانیم در مورد روش های پیشگیری و درمان استئوپروز تحقیقات بسیاری انجام شده و مجموعه ای از فاکتورها و عوامل به عنوان ریسک فاکتور و حذف آنها به عنوان روش های موثر برای کنترل و پیشگیری بیماری محسوب شده است. در میان عوامل متعددی که فراهم کننده زمینه ایجاد بیماری هستند، کمبود دریافت کلسیم و ویتامین D بسیار برجسته اند و در نتیجه بخشی از پروتوکل درمانی جهت پیشگیری و درمان استئوپروز، مصرف مکمل های حاوی کلسیم و ویتامین D است. اما بر طبق نتایج حاصل از آخرین مطالعات انجام شده، مشخص شده که مصرف کلسیم به تنهایی و بدون حضور ویتامین ₇₋ ₂ K (مناکینون 7) نه تنها در جایگیری کلسیم در استخوان و بهبود شرایط بیماری موثر واقع نمی شود، بلکه ممکن است با کلسیفیکاسیون و رسوب کلسیم در عروق خونی همراه باشد. حال ببینیم ویتامین K₂₋₇ در این روند چه نقشی دارد؟ وظیفه اصلی جذب و قرار دادن کلسیم در بافت های استخوانی بر عهده پروتئینی بنام استئوکلسین است که در سلول های استخوان ساز (استئوبلاست) تولید می شود. پروتئین استئوکلسین برای فعال شدن و انجام عملکرد خود نیاز به ویتامین K₂₋₇ دارد و در حضور این ویتامین قادر به جذب و نشاندن کلسیم در استخوان می شود. علاوه بر این، استئوکلسین فعال نقش ممانعتی در برابر سلول های استخوان خوار (استئوکلاست) دارد و از تخریب استخوان توسط آن ها جلوگیری می کند. در صورت کمبود یا فقدان ویتامین k₂₋₇ ، این پروتئین فعال نشده و در نتیجه کلسیم جذب استخوان نمی شود و در خون باقی می ماند. اگر کلسیم در جای درست خود یعنی استخوان ها قرار نگیرد منجر به عوارض متعددی می شود که رسوب آن در عروق خونی و سخت شدن جدار رگ ها، رسوب در مفاصل و سختی غضروف ها و همچنین رسوب در کلیه و ایجاد سنگ های کلیوی از جمله این عوارض می باشند. جالب است بدانیم که ویتامین K₂₋₇ علاوه بر فعال کردن استئوکلسین، گروه دیگری از پروتئین ها را نیز فعال می کند که این پروتئین ها در بافت های نرم مانند جدار عروق و غضروف ها وجود دارند و نقش آن ها محافظت از بافت در مقابل کلسیفیکاسیون و رسوب کلسیم در آن هاست.
با توجه به مجموعه این عوامل، مشخص شده که مصرف مکمل های کلسیم به تنهایی، بیشتر زمینه کلسیفیکاسیون عروق و بافت های نرم را فراهم می کند تا جبران کمبود کلسیم استخوان و بهبود پوکی آن ها را ! به همین دلیل است که امروزه پس از انجام مطالعات متعدد توصیه می شود که ویتامین K₂₋₇ بعنوان یکی از میکرومغذی های مهم در برنامه غذایی افراد وارد شده و حتی محققان به سازمان غذا و دارو (FDA) پیشنهاد داده اند تا از این ویتامین برای غنی کردن غذاهای عموم مردم استفاده شود.
بررسی ها و مطالعات انجام شده نیز مزایای استفاده از ویتامین K2-7 را در بهبود تراکم استخوانی و همچنین کاهش بیماری های قلبی عروقی به اثبات رسانده است. در مطالعه ای که در ژورنال تغذیه BGN در سال 2011 به چاپ رسیده است، تاثیر مصرف K2-7 در افزایش فعالیت استئوکلسین و بهبود مینرالیزه شدن و تراکم استخوان ها ثابت شده است. بعلاوه، نتایج حاصل از مطالعه روتردام (Rotterdom) که طی ده سال روی گروه 4807 نفری مردان و زنان بالاتر از 55 سال انجام شده، نشان می دهد که مصرف ویتامین K2-7 به 50% کاهش کلسیفیکاسیون عروق، 50% کاهش مرگ ومیر ناشی از بیماری های عروقی و 25% کاهش کل موارد مرگ و میر در مقایسه با عدم مصرف این ویتامین منجر شده است. بنابراین باید طبق نتایج حاصل از سال‌ها بررسی محققان پیش رفت و فراموش نکرد که گرچه حضور کلسیم در بدن برای تقویت ساختار استخوان و دندان‌ها ضروری است، اما مهم تر از آن هدایت صحیح این ماده به جایگاه مورد نظر است. مصرف کلسیم بدون همراهی ویتامین K2-7 تنها تسهیل کننده تجمع آن در بافت‌های نرم به خصوص در عروق خونی و نه در جایگاه اصلی آن، یعنی استخوان‌ها خواهد بود. پس اکنون که به پشتوانه تجربیات و پژوهش‌های محققان نقش ویتامین K2-7 در پیشگیری و درمان پوکی استخوان و همچنین جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی به اثبات رسیده است، مصرف این ویتامین را فراموش نکرده و با جا دادن آن در رژیم غذایی خود حتماٌ از فوائد آن برخوردار شویم.
ویتامینD3
ویتامینD3 نام معمول کلکالسیفرول است. ویتامینD3 می تواند به عنوان یک مکمل برای بهبود سلامت عمومیبدن و یا برای درمان پوکی استخوان استفاده شود. همچنین می توان از آن برای درمان در مواقعی که سطح ویتامین D3 بدن کم است، یا افرادی که شرایط زیر را دارند استفاده نمود:
- کم کاری غدد پاراتیروئید
- سطح پایین فسفات در خو
- یا شرایط ارثی که در آن بدن به هورمون پاراتیروئید پاسخ نمی دهد.
کمبود ویتامینD3
کاهش ویتامینD3 با بیماریراشیتیسم (راکت) همراه است، بیماری که ناشی از کمبود ویتامینD3 بوده و معمولاً بیشتر در کودکان دیده می شود. کودکان مبتلا به راشیتیسم، اغلب دارای پاهایی هستند به صورت کمانی هستند. بزرگسالانی که دچار کمبود ویتامین D3 هستند، به طور معمول دچار بیماری راشیتیسم نمی شوند، استخوانهای آنها ممکن است شروع به نرم تر شدن نماید و بیماری به نام استئوماسیا در آن ها دیده شود. افرادی که مبتلا به مشکلات گوارشی مانند بیماری سلیاک، مشکلات کبدی یا بیماری کرون هستند نیز به احتمال زیاد دچار کمبود ویتامینD3 می باشند.
نور خورشید منبع طبیعی ویتامینD3 است و افرادی که به ندرت یا هرگز بیرون نمی روند (به عنوان مثال کسانی که در خانه های سالمندان یا بیماران بستری در بیمارستان هستند) به احتمال زیاد دچار کمبود این ویتامین می شوند. همچنین، هرچه پوست تیره تر باشد، میزان نور خورشید بیشتر برای حفظ ویتامینD3 در سطح متعادل در بدن لازم است. و این امر به این دلیل است که ملانین اضافی که در پوست افراد تیره وجود دارد، جذب این ویتامین را کند می نماید. برخی مطالعات حاکی از آن است که زمان روز نور خورشید نیز بر میزان جذب بدن ویتامین در بدن D3 تأثیر گذار است. در حالی که بسیاری از متخصصان به افراد توصیه می نمایند که از ساعات 10 صبح تا 2 بعد از ظهر از قرار گرفتن در معرض نور خورشید جلوگیری نماید، تا از ابتلا به سرطان پوست در امان باشید، اما داده ها نشان می دهد بدن در این مدت بیشترین جذب ویتامین D3 را دارد.
تفاوت بین ویتامینD2 و ویتامینD3
آیا میدانیدکه مکمل های ویتامین D به دو شکل ویتامین D2 و D3 در دسترس است.
ویتامین D2 (ارگونوسیفرول)
ویتامین D3 (کلاله سیفرول)
ویتامینD2 یا ارگونوسیفرول معمولاً در غذاها یافت می شود. اما ویتامینD3 وقتی بدن در معرض آفتاب قرار گیرد، توسط بدن به طور طبیعی ساخته می شود. ویتامین D3 تنها در غذاهای حیوانی یافت می شود، در حالی که D2 به طور عمده از منابع گیاهی و غذاهای غنی شده بدست می آید. اگرچه بحث های زیادی در مورد ویژگی های این دو نوع از این ویتامین وجود دارد، اما اکثر کارشناسان در حال حاضر بر این باورند که بهترین نوع مکمل ویتامینD برای مصرف، ویتامینD3 است. تصور می شود که D3 طبیعی تر بوده و جذب آن برای بدن راحت تر است.
ویتامینD3 و درمان آکنه
محققان به این نتیجه رسیده اند که عدم وجود نور آفتاب ممکن است باعث افزایش آکنه شود به طوریکه برخی از افراد متوجه وخیم شدن آکنه های خود در زمستان و بهبود در آنها در طول تابستان می شوند. هنوز هیچ مطالعه بالینی در مورد استفاده از ویتامینD3 برای آکنه انجام نشده است. همچنین شواهد بسیار کمی در استفاده از ویتامین D3 در جلوگیری از آکنه وجود دارد. با این حال، برخی از گزارش های حکایتی ادعا می کنند که آکنه پس از مصرف بهبود یافته است.
ویتامینD3 و وزن
کمبود ویتامین D3 همانند سایر بیماری های مزمن مثل دیابت، چاقی و افزایش فشار خون در جهان رو به افزایش است. کمبود این ویتامین در چاقی شناخته شده است اما هنوز اتفاق نظری در مورد دلیل آن وجود ندارد. مطالعات اخیر نشان می دهد، افرادی که اضافه وزن دارند، ممکن است ویتامین D بیشتری داشته باشند. تصور می شود که دلیل این امر این باشد که ویتامینD ماده ای روغنی است که تمایل دارد در بافت چربی بدن ذخیره شود. بنابراین، هرچه چربی بدن بیشتر باشد، بدن راحت تر می تواند ویتامینD را ذخیره نماید. اگر کمبود وزن دارید، ممکن است سطح این ویتامین پایین تر از حد انتظار باشد زیرا بدن چربی کمتری برای ذخیره ویتامینD اضافی دارد.
ویتامینD3 و سل
سل یک بیماری عفونی و مهم جهان و ایران است که سازمان بهداشت جهانی این بیمـاري را یـک فوریـت سلامت و بهداشت عمومی قلمداد کـرده اسـت. عوامـل متعددی در ایجاد و بروز بیماري سل در افراد تاثیر دارنـد که کمبود ویتامینD به عنوان یکی از این عوامل مطرح گردیده است. ویتامینD علاوه بر عملکرد های متعـددی کـه در بدن دارد در تقویت سیستم ایمنی بدن نیـز دخالـت دارد ، متابولیسم ویتامینD منجر به فعال شـدن ماکروفاژ هـا و محدود کــردن رشــد داخــل ســلولی مــایکو بــاکتریوم توبرکلوزیس می شـود. در بعضـی از نقـاط دنیـا مثـل انگلستان که در زمستان نور آفتاب کم اسـت ویتـامینD کمتر ساخته می شود و به دنبال آن پیک شـیوع سـل در فصل بهار و تابستان اتفاق می افتد.
هشدارهای مصرف ویتامین D3
بارداری و مصرف ویتامین3 : هنوز مشخص نیست که آیا مصرف ویتامینD3 ممکن است به جنین آسیب برساند یا خیر. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید قبل از مصرف این مکمل با پزشک خود مشورت کنید. در صورت شیردهی نیز باید با پزشک مشورت نمایید.
عوارض جانبی:
به طور کلی، عوارض جانبی مصرف ویتامینD3 بسیار نادر است. اما عوارض جانبی جدی ویتامین D3 شامل موارد زیر می باشد:
- واکنش های آلرژیک مانند بثورات یا خارش
- تورم صورت، گلو و زبان
- سرگیجه شدید
- مشکل در تنفس
- تغییر در ضربان قلب از جمله ضربان قلب نامنظم
عوارض جانبی بسیار نادر :
- سردرد
- خشکی دهان
- استفراغ
- ضعف و کمبود انرژی
- خستگی
تداخلات دارویی:
فعل و انفعالات ویتامین D3
- از مصرف ویتامینD3 با این داروها خودداری کنید.
- دیگوکسین (دیگوکسین از قدیمی‌ترین داروهای ضدآریتمی به‌شمارمی‌رود و در درمان نارسایی قلبی و آریتمی فوق بطنی (به‌ویژه فیبریلاسیون دهلیزی) مصرف می‌شود و اثر کلی آن، تقویت قدرت عضلانی افراد مبتلا به نارسایی قلبی می‌باشد)
- هیدروکسید آلومینیوم
- قرص های مانند کلرالدیدون، هیدروکلروتیازید و کلروتیازیدید
- هیدروکسید منیزیم و سیترات منیزیم
ویتامین K2:
اکثر مردم هرگز از نامی از ویتامینK2 نشنیده اند. اما با این حال، این ماده مغذی قدرتمند در بسیاری از جنبه های سلامتی بدن نقش اساسی دارد. در حقیقت، ویتامینK2 ممکن است حلقه مفقوده شده چندین بیماری مزمن می باشد.
ویتامینK چیست؟
ویتامینK در سال 1929 به عنوان یک ماده مغذی اساسی برای انعقاد خون (لخته شدن خون) کشف شد. کشف اولیه آن در یک مجله علمی آلمانی گزارش شده است. همچنین توسط دندانپزشک وستون پرایس که در اوایل قرن 20 میلادی، که برای مطالعه رابطه بین رژیم و بیماری در جمعیت های مختلف سفر می کرد نیز بیان شد. وی دریافت که رژیم های غذایی غیر صنعتی حاوی برخی مواد مغذی می باشد که به نظر می رسد در محافظت در برابر پوسیدگی دندان و بیماری های مزمن نقش اساسی دارد. وی از این ماده مغذی اسرارآمیز را به عنوان (فعال کنندهX) نام گذاری نمود که اکنون گفته می شود آن ماده ویتامینK2 بوده است. دو شکل اصلی ویتامینK وجود دارد:
- ویتامینK1(فیلوکلینون): در غذاهای گیاهی مانند سبزیجات برگ دار یافت می شود.
- ویتامینK2 (منا کلینون) در غذاهای حیوانات و غذاهای تخمیر شدهیافت می شود.
ویتامین هایK1وK2 چگونه کار می کنند؟
ویتامینK پروتئین هایی را که در لخته شدن خون، متابولیسم کلسیم و سلامت قلب نقش مهمی دارد. یکی از مهمترین کارکردهای آن تنظیم رسوب کلسیم است. به عبارت دیگر، باعث تقویت کلسیفیکاسیون استخوان ها و جلوگیری از کلسیفیکاسیون رگ های خونی و کلیه ها می شود.
جلوگیری از بیماری های قلبی
کلسیم ایجاد شده در عروق اطراف قلب یک عامل خطرناک بزرگ برای بیماری های قلبی است. بنابراین، هر چیزی که می تواند این تجمع کلسیم را کاهش دهد، ممکن است به جلوگیری از بیماری های قلبی کمک نماید. اعتقاد بر این است که ویتامینK با جلوگیری از رسوب کلسیم در شریان های به جلوگیری از بیماری های قلبی کمک می نماید. در یک مطالعه 10 ساله، افرادی که بیشترین میزان دریافت ویتامین K2 را داشتند، 52٪ کمتر احتمال ابتلا به کلسیفیکاسیون شریان ها را داشتند و 57٪ خطر ابتلا به بیماری های قلبی در آنها کاهش یافت.
جلوگیری از پوکی استخوان
پوکی استخوان یک مشکل شایع در اکثر کشورها است. این بیماری خصوصاً در بین زنان مسن شیوع دارد و خطر شکستگی را بالا می برد. همانطور که گفته شد، ویتامین K2 نقش مهمی در متابولیسم کلسیم - ماده اصلی معدنی موجود در استخوان ها و دندان هادارد.
درمان زخم های پوستی
مصرف موضعی ویتامینK می تواند از طریق فاکتورهایی مانند پروتئین های وابسته به ویتامینK و ژنهای مهم تنظیم کننده ی تحریک و مهار تکثیر و رشد سلولی، توانایی ویتامینK در افزایش میزان هیدروکسیپرولین در بافت ترمیم شده و نقش خاص آن به عنوان فاکتور مهم در سیستم انعقاد خون و تحریک فرایند رگزایی در کاهش زمان ترمیم زخم پوستی موثر باشد.
جلوگیری از ابتلا به آلزایمر،پارکینسون
ویتامینK2 از خانواده ویتامین K و محلول در چربی است که در نتیجه عمل باکتری ها در روزده سنتز می گردد. تمام اعضای خانواده ویتامینK از به اشتراک گذاشتن یک حلقه نفتوکوئینون متیله شده و زنجیره های جانبی آلیفاتیک متفاوت که منشاء انواع مختلف این ویتامین می باشد تشکیل شده اند. تحقیقات حاکی از تاثیر این ویتامین در بهبود بیماری هایی همچون آلزایمر می باشد.
اثر مهاری بر برخی از باکتری های مضر
ساختار پروتئینی دخیل در دیوارەسلولی میکرواورگانیسم ها، به عنوان یکی از مهمترین عوامل محافظتی آنها به شمار می رود. باکتریها از جمله میکرواورگانیسم هایی هستند که در ساختار بیرونی آنها پروتئین و پلی ساکارید به میزان فراوانی یافت می شود. . از این رو، برخی از ویتامین های محلول در چربی که می توانند از سطوح آبگریز خارجی باکتری ها عبور کنند، در برخی موارد آثار ضد میکروبی دارند. ویتامینهای محلول در چربی از مهمترین عواملی هستند که از اسیدهای چرب منشا گرفته اند. این ویتامین ها که شامل A ،D ،E و K هستند که با استفاده از ساختار حلالیت در چربی خود می توانند در غشای باکتریها نفوذ و بر برخی عوامل بیماریزا و مقاومتی اثر مهاری بگذارند. ویتامین K با انواعK1 ،K2 ، K3 و منادیون سدیم( ترکیباتی دارد که می توانند بر برخی از باکتریها از جمله استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متیسیلین اثر مهاری داشته باشد.
اثر عملکردی ویتامینهای محلول در چربی بر روند اثربخشی بهتر آنتی بیوتیک ها به خوبی مشخص نیست اما در کل، این عوامل بیشتر لایه های آبگریز باکتری را هدف قرار می دهند و می توانند نفوذ برخی آنتی بیوتیکهای موثر بر دیوارە ی سلولی باکتری مثل بالاکتامی و سفالوسپورینها را با سهولت بیشتری همراه کنند. پس، پروتئین های آبگریز اثر اصلی خود را بر کانال های انتقالی و پمپ های افالکسی باکتریها می گذارند و می توانند در ابتدا باکتری را نسبت به دارو نفوذپذیرتر کنند، سپس با کاهش فعالیت پمپهای افالکسی مانع از خروج دارو از فضای داخلی باکتری شوند که در نهایت منجر به مرگ اورگانیسیم با دوزهای کمتر می شود.
افزایش سلامت دندان
محققان حدس زده اند که ویتامین K2 بر سلامت دندان تأثیر گذار است. بر اساس مطالعات حیوانی و نقش ویتامینK2 در متابولیسم استخوان، منطقی است که فرض کنیم این ماده مغذی بر سلامت دندان نیز تأثیر می گذارد. یکی از اصلی ترین پروتئین های تنظیم کننده در سلامت دندان، استئوکلسین است. همان پروتئینی که برای متابولیسم استخوان بسیار مهم است و توسط ویتامینK2 فعال می شود. استئوکالسین مکانیسمی را تحریک می نماید که رشد عاج (بافت کلسیفیک شده در زیر مینای دندان) را تحریک می نماید.